Sinds 1 oktober 2010 moeten ook zelfstandig werkende architecten zich officieel inschrijven als ondernemer in het handelsregister van de Kamer van Koophandel, waarmee de organisatie er een nieuwe doelgroep bijkreeg die ze graag van de nodige informatie willen voorzien. Seminars, workshops en lezingen voor een professie die vooral zelf graag aan het woord is; het lijkt een onbegonnen zaak, en 4 oktober 2010 gaf maar weinig hoop voor de toekomst.
'De architect als ondernemer' was de niet meer dan toepasselijke titel van het eerste seminar dat specifiek op ons vakgebied toegespitst zou zijn. Een goedgevulde zaal en een enthousiaste gespreksleider die speciaal voor de gelegenheid was ingehuurd beloofden veel goeds in tijden van crisis die met name de bouw op geen enkele wijze ontzien. Waar we dan ook hoopten op vele nieuwe inzichten om onze beginnende kennis en kwaliteiten als ondernemer verder te ontwikkelen, bleek de uiteindelijke boodschap even wisselend als het enthousiasme van de sprekers. De presentatie van de BNA, onze overkoepelende beroepsorganisatie, kon geheel verwacht op de meeste reacties vanuit de zaal rekenen. Helaas niet om de baanbrekende inhoud van de lezing; des te meer om het niveau van de nietszeggende grafieken de de presentatie mochten vullen.
Het uiteindelijke en hoogste woord was dan ook aan de vele architecten in de zaal met de terugkerende, maar daarom niet minder interessante, discussie over de huidige rol van de architect als onderwerp. De architect als alleskunner zoals Piranesi is niet meer, zoals onze collega Theo Hauben recentelijk mooi wist te vangen in zijn eigen blog. Zijn tijden van onaantastbare heerschappij op de bouwplaats lijken voorgoed voorbij, en de definitie van een hedendaagse invulling van onze rol vraagt om nieuwe creativiteit. Juist als ondernemer, op zoek naar mogelijkheden in de huidige markt die ons weg kunnen leiden uit het traditionele keurslijf waarin we ons zo lekker voelen.
De meningen tijdens het seminar bleven verdeeld over wat de rol precies zou moeten zijn, maar wij waren weer even heel blij dat we pas gestart zijn. Met alle mogelijkheden nog voor ons en de volledige vrijheid om invulling te geven aan de rol als architect zoals wij deze voor ons zien, gaan we op zoek naar misschien wel het beste van twee werelden. Als de traditionele, interessante architect, maar zeker ook als ondernemer. "Zolang je maar een bril, rare sjaal, MacBook Pro en een hekel aan Windows hebt ben je architect," weet een student enigszins verontwaardigd (en iets te hard) zojuist naast mij te melden. Een enkele blik op de aanwezige delegatie van FOAM zegt genoeg; met vlag en wimpel geslaagd.
